NIEUWS 25 november 2022
De CO2-prestatieladder in België: een update
De CO2-Prestatieladder werd de voorbije jaren in België uitgetest in een aantal overheidsopdrachten voor werken. Het opzet van deze pilootfase is om enkele overheidsopdrachten van de drie Belgische gewesten als pilootprojecten in de markt te zetten, waarbij bedrijven met een certificaat op de CO2-Prestatieladder of een ambitie om dergelijk certificaat te behalen, gunningvoordeel genieten. De aanpak is geïnspireerd op hoe het in Nederland in zijn werk gaat, waar de CO2-Prestatieladder werd ontwikkeld. Zijn de resultaten van de pilootfase positief? Dan is een bredere uitrol in België de ambitie.
Na enkele jaren de CO2-Prestatieladder te hebben getest, is het tijd voor een stand van zaken. De eerste resultaten zijn alvast positief, en er zijn voorlopig nog geen noemenswaardige problemen opgedoken bij de lopende projecten!
Pilootprojecten
Het plan van de pilootfase was om een 25-tal projecten te lanceren die gebruik maken van de CO2-Prestatieladder: 10 in Vlaanderen, 10 in Wallonië en 5 in Brussel. Over de periode van de afgelopen 3 jaar zijn er aan de lijst van pilootprojecten aanpassingen gebeurd, en hebben sommige projecten helaas vertraging opgelopen. De COVID-19 pandemie die in 2020 van start is gegaan heeft hier, naast een aantal andere redenen, zeker ook een invloed op gehad.
Ondanks vertragingen is het echter steeds de bedoeling gebleven om voldoende pilootprojecten te lanceren in België, zodat de CO2-Prestatieladder op een correcte manier en voldoende ruim getest en geëvalueerd kon worden. Zo werd er waar nodig actief gezocht naar eventuele bijkomende pilootprojecten. De huidige lijst van pilootprojecten die al gelanceerd zijn of nog op de planning staan, komt momenteel dan ook op een totaal van 27 projecten: 10 pilootprojecten in Vlaanderen, 12 projecten in Wallonië en 5 in Brussel.
Van deze 27 projecten zijn er ondertussen al een heel aantal gelanceerd: 8 projecten werden reeds gelanceerd in Vlaanderen en 7 in Wallonië. De andere projecten (12) zijn momenteel nog in voorbereiding.
Verschillende aanbesteders in België engageerden zich om projecten te lanceren. Zo heeft de OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) zich bijvoorbeeld geëngageerd om vanaf 1 juni 2022 het systeem van de CO2-Prestatieladder op te nemen in haar bestekken voor bodemsanering!
Evaluaties
Onderdeel van de pilootfase is natuurlijk een uitgebreide evaluatie van de pilootprojecten. Van zodra een project gegund is, wordt er een evaluatiegesprek uitgevoerd met de aanbestedende overheid. De onderwerpen die daarbij besproken worden, gaan vooral over het gebruik van de Ladder door de aanbestedende overheid, en het effect van het systeem op de ingediende offertes.
Een belangrijke parameter bij de evaluaties is natuurlijk het aantal offertes waarbij er een CO2-ambitieniveau opgegeven wordt, én welk ambitieniveau er opgegeven wordt. Voor de projecten waarbij de gunning gebeurd is, én waarvoor deze evaluatie reeds heeft plaatsgevonden, wordt deze informatie (geanonimiseerd) weergeven op onderstaande grafiek:
Uit deze gegevens blijkt dat er voldoende offertes ontvangen worden voor de projecten en dat er op het eerste gezicht geen nadelig effect op de mededinging is. Bovendien stellen we vast dat er in bijna alle tot nu toe gelanceerde projecten ingeschreven wordt op het hoogste niveau (niveau 3-4-5 voor de pilootfase in België). Uit de opvolging van de pilootopdrachten die momenteel in de uitvoeringsfase zitten blijkt tot nog toe ook dat er geen noemenswaardige problemen opduiken. Het systeem van de CO2-Prestatieladder en de in de bestekken opgenomen clausules blijken voorlopig dus geen aanleiding tot problemen of complicaties te geven.
Certificaathouders
Momenteel zijn er 34 Belgische certificaathouders (dd 09/2022). Wanneer we dit aantal vergelijken met het aantal certificaathouders voor de aanvang van de pilootfase, valt er een duidelijk stijging op vanaf 2020. De impuls die gegeven wordt door de start van de pilootfase en de lancering van pilootprojecten is dus duidelijk zichtbaar in het aantal Belgische certificaathouders!
Toekomst
Zoals hierboven vermeld hebben enkele projecten vertraging opgelopen of werden bepaalde projecten om verschillende redenen (nog) niet gelanceerd. Daarom werd er besloten om de pilootfase met één jaar te verlengen tot medio 2023. Op deze manier is er meer tijd om voldoende pilootprojecten te lanceren, zodat een uitgebreide evaluatie kan opgemaakt worden. Bij een positieve eindevaluatie, blijft het doel een verdere implementatie van de CO2-Prestatieladder in België.
Bent u een bedrijf of een aanbesteder die meer wil te weten komen over hoe de CO2-prestatieladder werkt? Twijfel dan niet om een kijkje te nemen op onze website, of om contact op te nemen met Jonathan De Clerck ([email protected]).